Дагавор пажыццёвага ўтрымання з забеспячэннем і дагавор рэнты апошнім часам набіраюць папулярнасць у краіне. У нюансах гэтага пытання мы разбіраліся разам з натарыусам Петрыкаўскай натарыяльнай канторы Ганнай ЖУКАВЕЦ.
– Хто з’яўляецца бакамі па дагаворы пажыццёвага ўтрымання з забеспячэннем?
– Бакамі дагавора з’яўляюцца атрымальнік і плацельшчык рэнты. Атрымальнікам можа быць любая фізічная асоба (абмежаванняў па ўзросце або стану здароўя няма), якая перадае ва ўласнасць нерухомую маёмасць, што належыць ёй на праве прыватнай уласнасці, плацельшчыку рэнты, грамадзяніну, які абавязваецца ў абмен на атрыманую маёмасць перыядычна выплачваць атрымальніку рэнту ў выглядзе пэўнай грашовай сумы або прадастаўлення сродкаў на яго ўтрыманне ў іншай форме. Юрыдычныя асобы, у тым ліку некамерцыйныя арганізацыі, атрымальнікам рэнты быць не могуць.
Плацельшчыкамі ж рэнты могуць быць як фізічныя, так і юрыдычныя асобы. Акрамя ўласніка нерухомай маёмасці атрымальнікамі рэнты могуць быць названыя трэція асобы, прычым яны не абавязкова павінны быць непрацаздольнымі па ўзросце або стане здароўя.
– Чым дамова пажыццёвага ўтрымання з забеспячэннем адрозніваецца ад завяшчання?
– Завяшчанне – гэта волевыяўленне грамадзяніна па распараджэнні прыналежнай яму маёмасці на выпадак яго смерці. Такім чынам, у спадчыннікаў па завяшчанні права на пераафармленне на сваё імя завешчанай ім маёмасці ўзнікае толькі пасля смерці завяшчальніка. Па дамове пажыццёвага ўтрымання з забеспячэннем жылы дом, кватэра ці іншая нерухомасць, за выключэннем зямельнага ўчастка, якія належаць атрымальніку рэнты, пераходзяць ва ўласнасць плацельшчыка рэнты толькі пасля натарыяльнага пасведчання і дзяржаўнай рэгістрацыі дадзенага дагавора.
Завяшчальнік мае права ў любы час адмяніць зробленае ім завяшчанне ў цэлым або змяніць яго шляхам адмены, змянення або дапаўнення асобных завяшчальных распараджэнняў, якія змяшчаюцца ў ім, зрабіўшы новае завяшчанне, а таксама распарадзіцца завяшчанай ім маёмасцю пры жыцці па сваім меркаванні. Па дамове пажыццёвага ўтрымання з забеспячэннем права распараджэння атрыманай нерухомай маёмасцю пераходзіць да яго новага ўласніка – плацельшчыка рэнты, толькі пры наяўнасці папярэдняй згоды атрымальніка рэнты на такое распараджэнне.
– Што можа ўключаць у сябе абавязак па прадастаўленні пажыццёвага ўтрымання з забеспячэннем?
– Па пагадненні бакоў абавязак па прадастаўленні пажыццёвага ўтрымання з забеспячэннем можа ўключаць забеспячэнне атрымальніка рэнты жыллём шляхам захавання права пажыццёвага бязвыплатнага пражывання яго ў адчужальным жылым доме або кватэры. Таксама забеспячэнне яго харчаваннем (можна абгаварыць прыкладны асартымент прадуктаў, неабходнасць дастаўкі іх на дом і прыгатаванне ежы на перыяд, вызначаны бакамі, набыццё адзення і абутку па неабходнасці, забеспячэнне паслугамі медыцынскага характару (набыццё медыкаментаў паводле выпісаных рэцэптаў, выклік урача, неадкладнай дапамогі, надомны догляд у выпадку немагчымасці атрымальнікам рэнты па стане здароўя самастойна абслугоўваць сябе), аказанне розных бытавых паслуг (вільготная штотыднёвая ўборка, генеральная ўборка жылога памяшкання не радзей за адзін раз у квартал, мыццё бялізны па меры неабходнасці, змена пасцельнай бялізны не радзей за адзін раз у два тыдні). А таксама, у выпадку смерці атрымальніка рэнты правесці яго пахаванне і аплату рытуальных паслуг.
– Ці можа атрымальнік рэнты патрабаваць прадастаўленне паслуг, якія ў дамове не пазначаны?
– Гэта магчыма шляхам заключэння бакамі дадатковага пагаднення.
– Ці захоўваецца ў атрымальніка рэнты права на вяртанне кватэры, жылога дома або іншай нерухомасці, якая належала яму, перададзенай па дамове пажыццёвага ўтрымання з забеспячэннем?
– Так, такое патрабаванне можа быць ім заяўлена ў судовым парадку ў выпадках істотнага парушэння дагавора плацельшчыкам рэнты. Пры гэтым плацельшчык рэнты не мае права патрабаваць кампенсацыі расходаў, панесеных у сувязі з утрыманнем атрымальніка рэнты.
– Ці мае права плацельшчык рэнты адмовіцца ад абавязку па прадастаўленні пажыццёвага ўтрымання з забеспячэннем шляхам выкупу рэнты?
– Плацельшчык рэнты па дагаворы пажыццёвага ўтрымання з забеспячэннем не мае права на патрабаванне аб яе выкупе па ўласным меркаванні.
– Хто нясе рызыку выпадковай страты (выпадковага пашкоджання) нерухомай маёмасці, перададзенай па дамове пажыццёвага ўтрымання з забеспячэннем?
– Яе нясе плацельшчык рэнты. Пры гэтым выпадковая страта або выпадковае пашкоджанне маёмасці, перададзенай па дагаворы, не вызваляе плацельшчыка рэнты ад абавязацельства па прадастаўленні пажыццёвага ўтрымання з забеспячэннем на ўмовах, прадугледжаных дагаворам.
– Калі спыняецца абавязацельства па прадастаўленні пажыццёвага ўтрымання з забеспячэннем?
– Абавязацельства пажыццёвага ўтрымання з забеспячэннем спыняецца ў трох выпадках: смерць атрымальніка рэнты, аднабаковае скасаванне дагавора ў судовым парадку па патрабаванні атрымальніка рэнты ці па дамове бакоў, якія самі вызначаюць парадак і ўмовы ўзаемаразлікаў, кампенсацыйных выплат і іншае.
– Якія прававыя наступствы ёсць на выпадак, калі плацельшчык рэнты памрэ раней за атрымальніка рэнты?
– У выпадку смерці плацельшчыка рэнты правы і абавязкі па дагаворы рэнты пераходзяць да яго спадчыннікаў, так як нерухомая маёмасць, якая стала ў выніку заключэння дагавора пажыццёвага ўтрымання з забеспячэннем уласнасцю плацельшчыка рэнты, будзе ўключана ў спадчынную масу і пяройдзе ва ўласнасць спадчыннікаў памерлага, тым самым яны стануць плацельшчыкамі рэнты і набудуць абавязацельствы па ўтрыманні атрымальніка рэнты, прадугледжаныя дагаворам.
– Дзякуй, Ганна Уладзіміраўна за змястоўную гутарку.
Запісала Галіна КАЗАК.
Оставить комментарий