Сярод усіх хрысціянскіх свят Вялікдзень Хрыстовы – найвышэйшая падзея.
У гэты дзень ушаноўваецца Уваскрэсенне Ісуса Хрыста Сына Божага пасля Яго смерці на Крыжы. На страшныя пакуты і крыжовую смерць Ён пайшоў добраахвотна, каб гэтым загладзіць грахі ўсяго чалавецтва – пачынаючы ад першароднага граху Адама і Евы, і Сваім Уваскрэсеннем адкрыць чалавеку дарогу ад смерці да Жыцця Вечнага.
Набажэнства Вялікадня – самае ўрачыстае. Амаль усе малітвы спяваюцца, а само свята заканчваецца толькі праз тыдзень, у дзень, прысвечаны Запэўніванню апостала Фамы.
Усё пачынаецца з малітвеннага чакання цуду. Святар размерана чытае канон перад святой плашчаніцай, напрыканцы канону яе выносяць у алтар, кладуць на пасад. Услед за гэтым зачыняецца царская брама, згасае святло. І тады ўвесь храм, ды і ўвесь свет, замірае ў трапяткім маўчанні.
І вось ужо мякка і ўрачыста адчыняецца царская брама, з паўцемры алтара выступае мігатлівае святло свечак і выплывае туман кадзільнага дыму, які клубіцца: пачынаецца хрэсны ход – падарожжа насустрач велікоднай радасці.
Радасць гэтая ўжо амаль наступіла, але ўсё ж не зусім тут: яна наперадзе. Гэта адбудзецца крыху пазней, а пакуль – начны шлях.
Якое ж духоўнае значэнне велікоднага хроснага ходу? Дзеля чаго мы ў ім удзельнічаем? Нібы евангельскія жонкі-міраносіцы, мы пераступаем парог і накіроўваемся ў халодную цемру вясновай ночы, што абступае храм, каб адшукаць на гэтым шляху Хрыста, які ўваскрэс.
Царкоўныя дзверы расчынены, і хрэсны ход імклівай плынню ўліваецца ў храм. Уся царква ярка асветлена. Гучаць спевы велікоднай ранішні. Там, за межамі храмавых муроў – па-ранейшаму халодная начная цемра. Але тут, у царкве, для яе ўжо няма месца. Мы ўваходзім у храм, каб знайсці Госпада тут – у велікоднай літургіі, у Еўхарыстыі.
“Хрыстос уваскрэс!” – “Сапраўды ўваскрэс!” – вітаюць адно аднаго хрысціяне на працягу ўсяго часу святкавання Вялікадня.
Традыцыя хрыстосавання грунтуецца на падзеях, апісаных у Евангеллі, калі жонкі-міраносіцы прыйшлі да апосталаў з весткай пра ўваскрэсенне Хрыста, а традыцыя фарбаваць яйкі на Вялікдзень заснавана на легендзе.
Святая Марыя Магдаліна прыйшла з пропаведдзю пра ўваскрэсенне Хрыста да імператара Тыберыя, а каб не ўваходзіць да яго з пустымі рукамі, прынесла ў падарунак курынае яйка. Імператар сказаў ёй, што лягчэй гэтаму яйку стаць з белага чырвоным, чым паверыць такім небыліцам. І яйка ў яго руках зрабілася чырвоным.
Хрыстос Уваскрэс – гэта значыць, што Бог існуе. Хрыстос Уваскрэс – гэта значыць, што ёсць свет рэальны і бессмяротны. Хрыстос Уваскрэс – гэта значыць, што жыццё мацнейшае за смерць. Хрыстос Уваскрэс – гэта значыць, што зло пераможана.
Вось што прыводзіць людзей у храмы позняй вясновай ноччу, вось што прымушае трапятаць душы і радасна біцца сэрцы: мы не памром! Ніколі больш смерць не будзе панаваць над намі! Ніколі больш цемра апраметнай не разлучыць сэрцы, якія любяць. І якое б цяжкае не было жыццё, у нас ёсць надзея.
Гэта надзея ні на славу, ні на багацце, ні на жалезнае здароўе. Гэта надзея на вечнае жыццё і шчасце.
Шчасце – гэта страчаны і зноў здабыты рай. Шчасце – гэта калі маленькі і слабы чалавек злучаецца з усёмагутным Богам і робіц-ца ўдзельнікам Славы Божай.
Святлана ТАРАСЕВІЧ.
Оставить комментарий